Küçük yaşta evlilik büyük geliyor

Sevtap DEMİREL

Kız çocuklarının erken yaşta evlendirilme oranında her geçen yıl artış yaşanıyor. Edirne'den Ardahan'a, Sinop'tan Osmaniye'ye, Kırklareli'den Şırnak'a kadar ülkenin her yerinde kadınlar çocuk evliliğinin tehdidi altında.  Çocuk evliliği en çok Marmara Bölgesi'nde yaygın. 

Türkiye’deki çocuk gelinler sorunu gün geçtikçe daha da artıyor. Arkadaşlarıyla oyun oynayacak yaştaki kız çocukları babası ve dedesi yaşındaki erkeklerle evlendiriliyor. Çoğu kez ise bu çocuklar evlendikleri kişilerin ikinci veya üçüncü eşi oluyor. Onlu yaşlarda evlendirilen kız çocukları doğum, ev işi ve çoğu zaman koca baskısına maruz kalıyor. Bunlara dayanamayan birçok çocuk ise intihara teşebbüs ediyor. Bu konu üzerinde Uçan Süpürge Kadın ve Dayanışma Derneği altı yıldır çalışıyor. Uçan Süpürge Genel Kordinatörü Sevna Somuncuoğlu, sosyal sorumluluk projeleri ile farkındalık yaratmak istediklerini, kızların ailelerinden kaçmak için evliliği çözüm yolu olarak gördüklerini söyledi.

Çocuk gelinler sorunu üzerinde altı yıldır çalıştıklarını ifade eden Somuncuoğlu, bu sorunun en yaygın Marmara Bölgesi'nde görüldüğünü belirtti. Ceza kanununun bu evlilikler konusunda yetersiz kaldığını belirten Somuncuoğlu, projelerine Sabancı Vakfı'nın destek verdiğini söyledi. Somuncuoğlu, "2003 yılında 81 ilin tamamını kapsayan Köprüler Kuruyoruz Projesi, kadınların yaşadığı sorunlar ne kadar farklıymış gibi görünse de aslında birkaç köke dayandığını göstermiştir" dedi.

Uçan Süpürge Kadın ve Dayanışma Derneği'nin bu konuyla ilgili yerinde araştırma yaptığını söyleyen Somuncuoğlu durumu şu sözlerle aktardı:

"Dernek olarak erken evlilik sorununu yerinde araştırmak istedik. Buna kendi yaşadığımız bölgeden, İç Anadolu'dan başladık. Bölgedeki bütün illerin vali ve belediye başkanlarına konuyla ilgili mektup göndererek illerindeki erken evliliklerin verilerini istedik, çözüm için işbirliği çağrısı yaptık. Yanıt veren iller arasında Kırıkkale ve Yozgat ilk duraklarımız oldu. Bu illerde yerel yönetimler ve sivil toplum örgütlerinin işbirliği ile seminerler ve film gösterimleri düzenledik, mahallelerde anketler yaptık."

10. Uçan Süpürge Uluslararası Kadın Filmleri Festivali'nin kısa film öyküsünün temasını "Evlilik mi? Evcilik mi?" olarak belirlediklerini ifade eden Somuncuoğlu, 2010 yılının başında Uçan Haber Dergisi'nin bir sayısında erken ve zorla evlilikler konusuna yer vererek özel olarak çıkardıklarına değindi.

Uçan Süpürge Derneği, projeyi başlattıkları yıllarda çocuk evliliklerini gündeminden hiç düşürmedi. İllerde konuyla ilgili filmler gösterdi ve söyleşiler düzenledi. Ayrıca, hazırladığı radyo ve televizyon programlarına bu toplumsal sorunu taşıdı.